Pektus ve Psikoloji
Doğuştan kaynaklanan iki ayrı göğüs duvarı deformitesini (yapı bozukluğu) tanımlayan Pektus Ekskavatum (Kunduracı Göğsü) ve Pektus Karinatum (Güvercin Göğsü), fiziksel görünüme bağlı olarak çeşitli psikolojik sorunlara neden olmaktadır.
“Bacaklarım çarpık… Burnum büyük… Şişmanım… Gözlerim güzel” gibi kişinin dış görünüşünü değerlendirmesi olarak tanımlanan beden algısı, kişilik gelişimi açısından önemli bir yer tutmaktadır. Kendini beğenen, kendi bedeninden nispeten memnun olan insanların öz güven seviyelerinin, kendilerini çirkin bulan, hemen hemen her yerini acımasızca eleştiren kişilere oranla daha yüksek olduğu bilinmektedir. “Kendisiyle barışık olmak” şeklinde de ifade edilen bu algılama biçimi kişinin, daha kaliteli bir hayat sürmesine imkân vermektedir. Sonuçta; kendini aynada göründüğü haliyle seven ve pek de rahatsızlık duymayan biri, insanlara kolay yaklaşır, onlarla kolay konuşur ve kendini çok daha rahat ifade eder. Kendini, olduğu hali ile seven insan saklanmaz. Sosyal ilişkilerden uzak durmaz ve bu ortamlarda rahatsız olmaz. İnsanlarla konuşurken göz teması kurar. İş sunumlarını güven içinde yapar. Kendini değerli hisseder. Evet, olumlu beden algısı, arkadaşlıkları ve ilişkileri güçlendirerek ve hatta iş başarısını artırarak kişinin hayatını zenginleştirir.
Hastalık ve kazaya bağlı oluşan veya doğuştan gelen fiziksel kayıp ve deformitede beden algısının bozulmasını ve buna bağlı olarak benlik değerinin düşmesini bekleriz. Eksik veya deforme olmuş beden ruhsal dünyada da ağır bir yaralanma oluşturacaktır. Özgüven sarsılacaktır.
Pektus Ekskavatum ve Pektus Karinatum gibi doğuştan kaynaklanan deformitelerde belki de en zor kısım, çocuğun iki kere hayal kırıklığına uğramasıdır. Ebeveynlerinin yatıştırıcı telkinleriyle biraz olsun kabullendiği eksik ve onarmaya çalıştığı hayal kırıklığı, yaşıtlarının acımasız denebilecek ifadeleri ile tekrar yaşanmaktadır. Bu durumda çocuk, kendini korumak adına kısıtlama eğilimi gösterir. Spor aktivitelerinden uzak durur. Hatta anne ve babanın yardımcı olmak adına verdikleri yanlış bir karar ile kendini spor derslerinden muaf eder. Göğüs şeklini kapatmak için kat kat giyinir. Fiziksel temastan kaçınır. Birçok arkadaşı ile mesafe oluşur. Onların evinde kalmaz. Birlikte tatile çıkmaz. Sevdiği kız veya erkek arkadaşına açılamaz. Daha ileri durumlarda, evlendikten sonra dahi kişinin göğsünü eşinden sakladığı ve dokundurtmadığı görülmektedir. Bu son derece üzücüdür.
Pektus Ekskavatum veya Pektus Karinatum ile dünyaya gelen çocukların öncelikli olarak ebeveynleri tarafından bilinçli bir şekilde desteklenmeleri gerekmektedir. Anne ve baba çocuklarına yeterli açıklamayı yapmalı ve onu sosyal hayat içinde -çocuk farkında olmadan- korumalıdır. Diğer ebeveynler ve okulla bu durum görüşülmelidir. Çocuk aktivitelere katılımda her zaman teşvik edilmelidir. Zamanı geldiğinde de ameliyat seçeneği verilmelidir.
Fiziksel deformite kişiyi rahatsız eder. Kendini eksik ve çirkin hissettirir. Öfke yaratır. Yalnızlık oluşturur. Kimi zaman hayata küstürür. Pektus Ekskavatum veya Pektus Karinatum da bu deformitelerden bazılarıdır. Hayat kalitesini; ruhsal ve bedensel sağlığın oluşturduğunu kabul edecek olursak, kişilik gelişimini engellemesi beklenen bu rahatsızlık için tıbbi yardımın alınması uygundur.
Hepinize sağlıklı ve mutlu günler,
Uzm. Psik. Mine Karagözoğlu
